Sociale veiligheid in het openbaar bestuur: hoe staat het ervoor?
Sociale veiligheid in het openbaar bestuur is een thema dat volop in de maatschappelijke belangstelling staat. Het is niet alleen een belangrijk onderwerp in het licht van het welzijn van medewerkers, maar ook in het functioneren van de overheid. In de onlangs verschenen notitie ‘Sociale veiligheid in het openbaar bestuur: kun je dat maken’? (prof. dr. Sandra Groeneveld en dr. Tessa Janssen) wordt de rol van sociale veiligheid in het functioneren van de overheid geanalyseerd. De analyses tonen dat sociale veiligheid op de werkvloer een essentieel onderdeel is van een overheid die werkt voor de samenleving.
De resultaten in deze notitie komen uit het Werkonderzoek, het periodieke onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in samenwerking met Venster voor Medewerkers (ICTU) en CBS, naar de werkbeleving van medewerkers in de publieke sector.
Sandra Groeneveld
Prof. dr. Sandra Groeneveld is hoogleraar Publiek Management bij het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden en verbonden aan het Leiden Leadership Centre.
Tessa Janssen
Dr. Tessa Janssen is als onderzoeker verbonden aan het ICTU-programma Venster voor Medewerkers (een programma van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties).
De cijfers over sociale veiligheid in het openbaar bestuur
Er is sprake van een veilige werkomgeving wanneer collega’s lastige kwesties kunnen bespreken en elkaar kunnen aanspreken op ongewenst gedrag. Uit het onderzoek blijkt dat twee derde tot driekwart van de medewerkers in het openbaar bestuur hun werkomgeving beschouwt als veilig.
Echter is er ook een keerzijde: ongeveer één op de zeven medewerkers geeft expliciet aan de werkomgeving als onveilig te ervaren en nog altijd één op de tien maakt verbale agressie en pestgedrag op de werkvloer mee. Daarbij zijn er kleine, maar betekenisvolle verschillen tussen leidinggevenden en medewerkers, tussen mannen en vrouwen en medewerkers met en zonder migratieachtergrond.
Sociale veiligheid van belang voor het welzijn van medewerkers en voor het goed functioneren van de overheid
Gekeken naar de resultaten blijkt dat sociale veiligheid van belang is voor het welzijn van medewerkers. Ook wordt geconcludeerd dat sociale veiligheid op de werkvloer een cruciale voorwaarde is voor het functioneren van de overheid: medewerkers die hun werkomgeving als veilig ervaren geven aan dat hun team of organisatie ook beter presteert, de maatschappelijke meerwaarde meer centraal stelt in het werk en beter in staat is om te leren. De resultaten laten verder zien dat medewerkers het meest bevlogen zijn en het best presteren in een omgeving die sociaal veilig en prestatiegericht is. In het creëren van een sociaal veilige werkomgeving is een belangrijke rol voor leidinggevenden weggelegd.
Meer weten?
Wil je meer weten over sociale veiligheid in het openbaar bestuur en hoe je sociale veiligheid op de werkvloer bevordert? Download de complete notitie ‘Sociale veiligheid in het openbaar bestuur: kun je dat maken?’
Webinars rondom Werkonderzoek 2022
In samenwerking met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties organiseert Venster voor Medewerkers een reeks webinars op basis van het Werkonderzoek 2022. Sociale veiligheid is één van de onderwerpen die op 14 maart 2023 is besproken tijdens een webinar.
