Na een lange carrière aan de Erasmus Universiteit van student sociologie tot hoogleraar HRM in de publieke sector neemt prof.dr. Bram Steijn afscheid. Dit doet hij met een terugblik op zijn denken en werken op het gebied van arbeidsbeleving, HRM en bestuurskunde en gaat hij in op het hedendaagse vraagstuk van arbeidsmarktkrapte in de publieke sector. In zijn afscheidsrede ‘Ik heb er geen zin meer in’ reflecteert hij op arbeidsbeleving, HRM en bestuurskunde.

Aantrekkelijkheid van het werk onder druk

In zijn rede passeren de drie belangrijkste thema’s uit zijn wetenschappelijke carrière de revue: arbeidsbeleving, HRM en bestuurskunde. Hij koppelt deze thema’s aan de huidige arbeidsmarktkrapte in de publieke sector, denk daarbij aan het tekort aan menskracht in de  zorg, politie, onderwijs. Aantrekkelijk werk staat voor Steijn centraal bij het tegengaan van arbeidsmarktkrapte op veel terreinen binnen de publieke sector. Als het werk aantrekkelijk is zullen immers minder mensen uitstromen, meer mensen instromen en zijn werknemers over het algemeen productiever. “Zo staat de aantrekkelijkheid van het werk onder druk door onder andere overbodige administratie en is er te weinig oog voor strategisch HRM. Bij strategisch HRM wordt HRM-beleid afgestemd op omgevingsontwikkelingen en de verschillende onderdelen op een lijn gebracht. Dit speelt in mijn ogen een cruciale rol bij het aantrekkelijk maken van werk” geeft Steijn aan.

“In de Bestuurskunde is echter vaak te weinig aandacht voor aantrekkelijk werk, dit is dan ook een belangrijk kritiekpunt van mij op de bestuurskunde. Goede publieke dienstverlening bereik je namelijk door betekenisvol werk te bieden” stelt Steijn. Aandacht voor het zorgen voor aantrekkelijk werk zou volgens hem een grotere aandacht in het bestuurskundig onderwijs verdienen. “Er is dus nog werk te doen.”

Het hele verhaal van Steijn is terug te kijken via een livestream. De afscheidsrede ‘Ik heb er geen zin meer in’ is te raadplegen via de website van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Inzichten uit het Werkonderzoek

Volgens Steijn is er binnen de overheid nog weinig onderzoek gedaan naar strategisch HRM. Een leemte, volgens hem, omdat in 2022 uit het Kernrapport Werkonderzoek over werkbeleving in de publieke sector naar voren kwam dat meer dan de helft van de ambtenaren hun HRM-afdeling en het hoger management als rapportcijfer een magere 6 of lager gaf.

Venster doet 2-3 jaarlijks een groot Werkonderzoek onder 100.000 ambtenaren, in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en in samenwerking met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Met dit onderzoek wordt inzicht verkregen in hoe medewerkers denken over verschillende HR- en organisatiethema’s zoals het werkklimaat, welzijn en groeimogelijkheden. De resultaten van het onderzoek over 2022 zijn gebundeld in een kernrapport.  In 2024 is een nieuw Werkonderzoek uitgevoerd, de resultaten hiervan worden medio 2025 gepubliceerd. 

Delen van dit artikel zijn eerder verschenen op de website van de Erasmus Universiteit Rotterdam.